Bắc Cali (vùng vịnh Bay Area) vào cuối tháng 11 (trước lễ Tạ Ơn) thì khí hậu thay đổi nhiều. Đêm sẽ dài hơn ngày và bắt đầu mùa mưa, thường khi mưa thì kéo dài cả ngày không ngừng và dần tới mùa Đông có khi mưa đến 3-4 ngày trong một tuần. Thế nên vệ sịnh mùa Thu là cùm từ mà các bạn bè chơi cây ở đây hay ám chỉ đến là đề phòng nấm bịnh. Chắc các bạn không biết chứ ngay cả anh Phong Nguyen cũng từng nói “chỉ cần mưa vài hôm không ngừng là cây thông, đen hết”. Thế nên vào mùa này mình hay cắt tỉa cho cây thoáng và phun thuốc đề phòng định kỳ.

Thuốc mình dùng chủ yếu hai loại; Daconil và Lime Sulfur (lưu huỳnh, thuốc bảo quản lũa).

Thuốc diệt nấm bịnh Daconil và Lime Sulfur (thuốc bảo quản lũa)

Daconil thì mình dùng cho thông, pha 30ml với 5 lít nước. Phun ướt toàn cây và sau đó tưới qua đất để rửa đi chất thuốc nếu có rớt xuống (thuốc có vô đất cũng không sao nhưng để an toàn thì nên tưới qua cho loảng nồng độ). Sau đó đem cây để chỗ nắng bình thường vì thuốc này không sợ cháy lá. Điều đặc biệt của Daconil là trống mưa, tuy nhiên chỉ được vài tuần thì cũng bị nước mưa rửa sạch.

Lime Sulfur mình dùng cho những cây tùng và lá bản. Pha tỷ lệ 1:30 (1 phần thuốc 30 phần nước). Phun cho cây rồi tưới nước vào đất để loại trừ khả năng thuốc rớt xuống đất. Loại này sau khi phun nếu cường độ ánh nắng quá gắt và nóng thì nên để râm cho khỏi bị cháy lá hay nên phun vào chiều tối. Vườn mình nhiệt độ mùa này khá mát nên miễn cưỡng để ngoài nắng.

Cuối cùng là giấm chua pha 50/50 với nước và dùng cọ quét vào thân cây chỗ nào có rêu mọc. Các bạn không cần thiết phải làm việc này nhưng ở vùng mình nếu không làm thì vài lần mưa vỏ và thân cây sẽ bám đầy rêu. Khi quét qua để khô và hôm sau khi tưới cho cây thì tưới vào chỗ quét. Tưới vài hôm là vỏ cậy sạch sẽ.

Giấm chua dùng để vệ sinh vỏ cây (pha 50/50 với nước và dụng cọ quét để khỏi bị hư vỏ)

Với những cây có lũa gần đất hay góc hẻm lũa không dùng bàn trà rửa rêu thì dùng 100% nồng độ giấm để quét diệt rêu. Vì dùng 100% và để không bị hư hại rễ nếu có nhiễu xuống thì nên tưới qua nước(đừng làm ướt chỗ sẽ quét).

Để tránh giấm nhiễu xuống đất thì nên dùng loại cọ thích hợp. Dùng cọ của các người đẹp thường dùng thoa phấn. Loại cọ này rất mịn và mềm, nước ngấm nhiều. Bà xã mình biết tánh nên thường hay để dành những cái cọ khi hết dùng, chứ hồi xưa mình không biết thường hay mượn (không hỏi) những cái mới của nàng.

Điều nêu ý là Lime Sulfur có nồng độ lưu huỳnh là 29% do các hãng công nghiệp của Nhật sản xuất, nếu do bạn tự chế biến thì rất khó biết được nồng độ nên cần phải pha tỷ lệ loảng hơn hoặc phải thử trước. Ở bên mình các nhà vườn (không phải bonsai) họ hay dùng lime sulfur để phun cho các loại cây ăn quả như là Táo, Lê, Lựu... vv để đề phòng sâu bịnh trước khi vào mùa Đông và thêm một lần nữa vào mùa Xuân trước khi chồi non nhú ra. Lime sulfur bây giờ đã bị cấm và chỉ bán cho những ai có license (bằng sống về nghề trồng trọt).

Mô tả qua hình ảnh:

Phun thuốc Daconil cho cây tỷ lệ 30ml cho 5 lít

Phun lime sulfur đề phòng nấm và sâu bịnh

Sau khi phun thuốc thì tưới đất để làm loảng đi chất thuốc nếu có rớt vô đất

Diệt rêu bằng giấm

Qua 2 lần mưa là rêu mọc như thế này

Vì vỏ cây dễ tróc nên phải dùng cọ mềm quét giấm diệt rêu

Rêu bám sau hai đợt mưa

Dùng cọ quét giấm diệt rêu để không bị hư vỏ

Ở những phần lũa có rêu mà không thể dùng bàn trà đưa vô rửa thì dùng cọ quét giấm để diệt rêu. Để giấm thấm và khô 24 tiếng rồi tưới nước vào đó vài hôm là sạch

Sau khi quét giấm để khô và tưới vài hôm vào chỗ đó thì rêu sạch sẽ

Tác giả: Anh Uẩn Hà (UHa)